Μέρα που είναι σήμερα, θέλω να σας μιλήσω για τον κύριο Κώστα. Τον γνώρισα στην Λέρο. Ήταν ένα νούμερο, το 203, το 458, δεν θυμάμαι, ποτέ δεν το συγκράτησα. Στο 16ο περίπτερο, στο “περίπτερο με τους γυμνούς”, στον πάτο του κολαστηρίου, στα Λέπιδα, σε ένα κτήριο 2 χιλιόμετρα μακριά από το υπόλοιπο συγκρότημα, μετά και από το κτήριο με τους νεκροθαλάμους, μόνο του, χωρίς καμία επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο.
Εκεί ζούσε ο κύριος Κώστας μαζί με πολλούς άλλους “γυμνούς”, τα βράδια κοιμότανε μαζί με άλλους εξήντα σε έναν τεράστιο θάλαμο σε μεταλλικά κρεβάτια, τα περισσότερα χωρίς στρώμα και κλινοσκεπάσματα και την μέρα πολλές ώρες όρθιος στην “αυλή”, έναν χώρο 3Χ5, με χοντρό ντουβάρι 5 μέτρα ψηλό, χωρίς νταβάνι, εκεί έτρωγε, έκανε μπάνιο και τις σωματικές του ανάγκες, όπως και οι υπόλοιποι. Η πρώτη μας αντίδραση όταν είδαμε τις συνθήκες και τους ανθρώπους ήταν σοκαριστική. Ο “λάκκος με τα φίδια” τον ονομάσαμε (όχι μην πάει το μυαλό σας στο κακό, φίδια δεν ήταν οι άνθρωποι αυτοί, ο “λάκκος με τα φίδια” ήταν οι συνθήκες που μέσα ζούσαν οι άνθρωποι αυτοί). Εμείς, έξι νέοι άνθρωποι, 5 νοσηλευτέυτριες -ές, εγω εργοθεραπεύτρια και έναν βράχο δίπλα μας, τον Κώστα Μπαϊρακταρη, τον Ψυχολόγο με Ψ κεφαλαίο. Η Πρώτη αποστολή στο κολαστήριο, με ελάχιστη εμπειρία και γνώσεις όλοι μας, αλλά με ψυχική δύναμη μεγάλη και μια πεποίθηση ότι θα τον αλλάξουμε τον κόσμο, θα τον κάνουμε ανθρώπινο, θα κλείσουμε το κολαστήριο, θα ξαναδώσουμε ζωή σε αυτούς τους ανθρώπους κόντρα σε όλα και όλους.
Αφού ετοιμάσαμε έναν χώρο με ανθρώπινες συνθήκες (στο ισόγειο του 16, καθαρό, με καινούργια κρεβάτια, στρώματα, κλινοσκεπάσματα με χρώματα και αρώματα, τραπεζαρία, σαλονάκια, τηλεόραση, ραδιόφωνο, διάφορα επιτραπέζια, βιβλία κλπ), έπρεπε να παίρνουμε 6 ανθρώπους την φορά και να τους εκπαιδεύουμε στις νέες συνθήκες με στόχο να φύγουν από εκεί για ξενώνες κοντά στον τόπο καταγωγής τους. Πώς όμως επιλέγεις; Και με ποια κριτήρια; Το αφήσαμε σε αυτούς να μας επιλέξουν. Αποφασίσαμε να μπούμε στον λάκκο με τα φίδια και εμείς, ένας την φορά.
Μπαίνω και ξαφνικά απομακρύνονται όλοι, κολλάνε στο ντουβάρι και μένω μόνη στην μέση του λάκκου, με διαπερνούν τα βλέμματά τους , κανα δυο κάνουν ένα βήμα αλλά σταματούν με κοιτάνε παντού σαν να βλέπουν πρώτη φορά στην ζωή τους άνθρωπο, γυναίκα (στο 16 περίπτερο δεν υπήρχαν χρώματα, μόνο γκρι και άσπρες ποδιές και λίγο μπλε του ουρανού, αλλά ποιος σήκωνε το κεφάλι να το δει…). Ο κύριος Κώστας κάνει αυτήν την αμυδρή κίνηση να ‘ρθει κοντά μου, σταματάει πριν την ξεκινήσει, πιο πολύ το ένιωσα παρά το είδα και απλώνω το χέρι, έρχεται δειλά και μ’ αγγίζει, βγαίνουμε μαζί από τον λάκκο – που τον πας; Δεν έχει μιλήσει ποτέ, δεν καταλαβαίνει ,τζάμπα τον παίρνεις ακούστηκε η φωνή του φύλακα. Ο Κύριος Κώστας δέχτηκε να τον κάνω μπάνιο να του δώσω καθαρά και γεμάτα χρώματα ρούχα να τον πάω στο νέο του χώρο, χωρίς να μιλήσει. Ο Κύριος Κώστας το βράδυ που τον καληνύχτισα μου έπιασε το χέρι τρυφερά και μου είπε το όνομά του, ευχαριστώ και δάκρυσε. Έκλαψα έξω δίπλα στην θάλασσα , όσο δεν έχω κλάψει σε όλη μου την ζωή, ένα κλάμα λυτρωτικό.
Ο Κύριος Κώστας ήταν δάσκαλος αγγλικών από την Κύπρο με σπουδές στην Αγγλία που ούτε αυτός θυμόταν πως βρέθηκε στην Λέρο… Ο Κύριος Κώστας ήταν από τους τυχερούς, τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στο νησί του δίπλα στα εγγόνια του που τον δέχτηκαν. Το 16 περίπτερο το κλείσαμε, έχουμε δρόμο ακόμα. Σε καμία κοινωνία δεν πρέπει να υπάρχουν ψυχιατρεία….
